Ο άγιος Γρηγόριος Παλαμάς στην ιστορία και το παρόν

Internal Bibliographies/Indexes Note: Περιέχει βιβλιογραφία.

Contents Note: ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ: ΠΡΟΛΟΓΟΣ – ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ -- Α΄ ΠΡΑΚΤΙΚΑ ΤΟΥ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΥ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ (13-15 Νοεμβρίου 1998) -- ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ -- ΠΡΟΣΦΩΝΗΣΕΙΣ -- ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΙ -- ΕΙΣΗΓΗΣΕΙΣ -- ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΜΑΝΤΖΑΡΙΔΗ, Ο άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς στην ιστορία και το παρόν Summary -- ΑΜΦΙΛΟΧΙΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΜΑΥΡΟΒΟΥΝΙΟΥ, Η διδασκαλία του αγίου Γρηγορίου του Παλαμά περί της γνώσεως της Αγίας Τριάδος, Summary -- ΑΝΕΣΤΗ ΚΕΣΕΛΟΠΟΥΛΟΥ, Ο οντολογικός χαρακτήρας της ηθικής κατά τον άγιο Γρηγόριο Παλαμά, Summary -- ΠΑΝΤΕΛΕΗΜΟΝΟΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΞΑΝΘΗΣ, Η Θεοτόκος ως πρότυπο τελειώσεως του ανθρώπου κατά τον άγιο Γρηγόριο Παλαμά, Summary -- ΙΩΑΝΝΗ ΤΑΡΝΑΝΙΔΗ, Νοτιοσλαβικές συλλογές-μεταφράσεις ασκητικών και ησυχαστικών κειμένων κατά τον 14ο αι. (περίπτωση Σιναϊτικού) κώδικα 24/Ν), Summary -- ΗΓΟΥΜΕΝΟΥ ΙΛΑΡΙΩΝΟΣ ΑΛΦΕΓΙΕΒ, Το πατερικό υπόβαθρο της διδασκαλίας του αγίου Συμεών του Νέου Θεολόγου και του άγιου Γρηγορίου Παλαμά περί θεώσεως του άνθρωπου, Summary -- ΘΕΟΔΩΡΟΥ ΓΙΑΓΚΟΥ, Ο εορτασμός της μνήμης του αγίου Γρηγορίου Παλαμά, Summary -- ΧΡΗΣΤΟΥ ΤΕΡΕΖΗ, Μεθοδολογικά στον άγιο Γρηγόριο Παλαμά, με αφορμή την πραγματεία του "Περί Θείων Ενεργειών", Summary -- ΠΡΩΤΟΠΡ, ΘΕΟΔΩΡΟΥ ΖΗΣΗ, Η χρήση των αποδείξεων στη θεολογία, κατά τον άγιο Γρηγόριο Παλαμά, Summary -- ΚΑΛΛΙΣΤΟΥ WARE ΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΔΙΟΚΛΕΙΑΣ, Η σημασία του "Αγίου Γρηγορίου του Παλαμά για την σημερινή Δύση, Summary -- ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΠΟΥΛΟΥ, Εκκλησιαστική ζωγραφική και ησυχασμός. Το δίλημμα ανάμεσα στην εν Χριστώ ανακαίνιση και στις ουμανιστικές "αναγεννήσεις" κατά την Τουρκοκρατία, Summary -- ΕΥΘΥΜΙΟΥ ΤΣΙΓΑΡΙΔΑ, Εικονιστικές μαρτυρίες του αγίου Γρηγορίου Παλαμά στην Θεσσαλονίκη και στο Άγιον Όρος, Summary -- ΑΡΧΙΜ. ΕΦΡΑΙΜ ΚΑΘΗΓΟΥΜΕΝΟΥ ΜΟΝΗΣ ΒΑΤΟΠΑΙΔΙΟΥ, Η άξια του ανθρωπίνου σώματος στη διδασκαλία του αγίου Γρηγορίου Παλαμά, Summary -- ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΤΣΕΛΕΓΓΙΔΗ, Ο χαρακτήρας της ελευθερίας του ανθρώπου κατά τον άγιο Γρηγόριο Παλαμά, Summary -- ΙΕΡΟΘΕΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΝΑΥΠΑΚΤΟΥ, Η περί προσώπου διδασκαλία κατά τον άγιο Γρηγόριο Παλαμά, Summary -- ΑΡΧΙΜ. ΖΑΧΑΡΙΑ, Ο ησυχασμός του αγίου Γρηγορίου Παλαμά και η ασκητική των ανατολικών θρησκειών, Summary -- ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΝΙΚΟΛΑΪΔΗ, Η υπό του Όντος εξ ουκ όντων δημιουργία των όντων, κατά τον άγιο Γρηγόριο Παλαμά, Summary -- ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΣΑΧΑΡΩΦ, Το άκτιστο Φως στον άγιο Γρηγόριο Παλαμά και στον Γέροντα Σωφρόνιο, Summary -- JOOST VAN ROSSUM, Η θεολογία του αγίου Γρηγορίου Παλαμά και ό Θωμισμός, Summary -- JEAN-CLAUDE LARCHET, Ο άγιος Γρηγόριος Παλαμάς και η πατερική παράδοση, Summary -- ΙΩΑΝΝΟΥ ΦΟΥΝΤΟΥΛΗ, Λειτουργικά στοιχεία στο ομιλητικό έργο του αγίου Γρηγορίου του Παλαμά, Summary -- Π. Β. ΠΑΣΧΟΥ, Ύμνογραφικά στον άγιο Γρηγόριο Παλαμά, Summary -- ΠΡΩΤΟΠΡ. ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ ΚΑΛΛΙΑΚΜΑΝΗ, Η διδασκαλία και οι περιπέτειες των κειμένων του αγίου Γρηγορίου Παλαμά κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας, Summary -- ΑΡΧΙΜ. ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΚΑΘΗΓΟΥΜΕΝΟΥ ΜΟΝΗΣ ΟΣΙΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ, Το ποιμαντικόν έργον του αγίου Γρηγορίου Παλαμά, Summary -- ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ ΓΙΟΥΛΤΣΗ, Θεσμικές κρίσεις και αγιότητα στη διδασκαλία του αγίου Γρηγορίου Παλαμά, Summary -- ΣΤΑΥΡΟΥ ΦΩΤΙΟΥ, Διαφορά και ενότητα: Το όραμα για τη Χριστιανική Αγωγή του άγιου Γρηγορίου Παλαμά, Summary, ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ ΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΡΟΔΟΣΤΟΛΟΥ, Η ησυχαστική ζωή ως πρόγευση της βασιλείας του Θεού κατά τον άγιο Γρηγόριο τον Παλαμά, Summary -- ΣΤΡΟΓΓΥΛΗ ΤΡΑΠΕΖΑ -- ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΓΙΕΒΤΙΤΣ ΕΠΙΣΚΟΠΟΥΕΡΖΕΓΟΒΙΝΗΣ, Η Βιβλικής και Πατερικής προελεύσεως περί θεώσεως του ανθρώπου διδασκαλία του αγίου Γρηγορίου Παλαμά, Summary --

Contents Note: ΑΡΧΙΜ. ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΚΑΘΗΓΟΥΜΕΝΟΥ ΜΟΝΗΣ ΟΣΙΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ, Ο άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς και η σύγχρονη ποιμαντική και θεολογία, Summary -- ΠΡΩΤΟΠΡ. ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΜΕΤΑΛΛΗΝΟΥ, Η σπουδαιότητα του ησυχασμού στην ιστορία του γένους, Summary -- ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΓΑΛΙΤΗ, Θεολογία και εμπειρία. Το μήνυμα του αγίου Γρηγορίου Παλαμά στην εποχή μας, Summary -- ΑΝΤΩΝΙΟΥ-ΑΙΜΙΛΙΟΥ ΤΑΧΙΑΟΥ, Η επίδραση της ησυχαστικής θεολογίας στον Σλαβικό κόσμο, Summary -- ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΜΑΝΤΖΑΡΙΔΗ, Συνοπτικά συμπεράσματα, GEORGIOS MANTZARIDIS, Brief Conclusions – Β΄ ΠΡΑΚΤΙΚΑ ΤΟΥ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΥ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ ΛΕΜΕΣΟΥ (5-7 Νοεμβρίου 1999) -- ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ ΠΡΟΣΦΩΝΗΣΕΙΣ-ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΙ – ΕΙΣΗΓΗΣΕΙΣ -- ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΜΑΝΑΦΗ, Το ιστορικόν και παιδευτικόν πλαίσιον της ησυχαστικής έριδος, Summary -- ΠΡΩΤΟΠΡ, ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΙΩΑΝΝΙΔΗ, Οι φίλοι και οι συνεργάτες του αγίου Γρηγορίου Παλαμά, Summary -- ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΥΣ ΣΩΤΗΡΟΠΟΥΛΟΥ, Οι καταδικασθέντες αιρετικοί υπό των Ιερών Συνόδων, πολέμιοι του αγίου Γρηγορίου Παλαμά, Summary -- ΧΡΗΣΤΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ, Η βιωματική και η μυστική εμπειρία ως κύριες θεολογικές προϋποθέσεις για την ερμηνεία της Αγίας Γραφής κατά τον Γρηγόριο Παλαμά, Summary -- ΙΕΡΟΜ. ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ ΓΚΟΛΙΤΖΙΝ, Ο Διονύσιος ο Αρεοπαγίτης στα έργα του αγίου Γρηγορίου Παλαμά, Summary -- ANDREW LOUTH, Το σχήμα της Ορθοδοξίας στους αγίους Γρηγόριο Παλαμά και Ιωάννη Δαμασκηνό, Summary -- ΧΩΡΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΤΡΙΜΥΘΟΥΝΤΟΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ, Το δόγμα της διακρίσεως ουσίας και ενέργειας στην Ορθόδοξη Εκκλησία, Summary -- ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΣΚΟΥΤΕΡΗ, Η διάκριση μεταξύ "καθ’ ύπαρξιν" και "κατ’ ενέργειαν" εκπορεύσεως του Αγίου Πνεύματος, Summary -- ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ ΣΤΑΜΟΥΛΗ, Ο άγιος Γρηγόριος Παλαμάς στη σύγχρονη ελληνική θεολογία, Summary -- ΜΩΫΣΗ ΜΟΝΑΧΟΥ, Η ησυχαστική παράδοση στο Άγιον Όρος από τον άγιο Γρηγόριο Παλαμά έως σήμερα, Summary -- VIRGIL CÂNDEA Ο ησυχασμός στη Ρουμανία από την εποχή του άγιου Γρηγορίου Παλαμά ως σήμερα, Summary -- ΙΕΡΟΜ. ΣΩΦΡΟΝΙΟΥ ΜΙΧΑΗΛΙΔΗ, Η αδιάλειπτη προσευχή κατά τον άγιο Γρηγόριο Παλαμά, Summary -- ΠΑΥΛΟΥ ΚΥΜΙΣΗ, Μερικές ψυχολογικές επισημάνσεις στο έργο του άγιου Γρηγορίου του Παλαμά, Summary -- ΣΤΡΟΓΓΥΛΗ ΤΡΑΠΕΖΑ -- ΑΡΧΙΜ. ΕΦΡΑΙΜ ΚΑΘΗΓΟΥΜΕΝΟΥ ΜΟΝΗΣ ΒΑΤΟΠΑΙΔΙΟΥ, Η χρήση λογικής και νοεράς ενεργείας του ανθρώπου κατά τον άγιο Γρηγόριο Παλαμά, Summary -- ΑΝΕΣΤΗ ΚΕΣΕΛΟΠΟΥΛΟΥ, Η σπουδαιότητα του αγίου Γρηγορίου Παλαμά στην εποχή μας, Summary -- ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΜΑΝΤΖΑΡΙΔΗ, Συνοπτικά συμπεράσματα, GEORGIOS MANTZARIDIS, Brief Conclusions.

Summary or Abstract: Το πρώτο διεθνές επιστημονικό συνέδριο για τον άγιο Γρηγόριο τον Παλαμά πραγματοποιήθηκε στην Θεσσαλονίκη τον Νοέμβριο του 1959 με πρωτοβουλία της Ιεράς Μητροπόλεως Θεσσαλονίκης και της Θεολογικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου. Το συνέδριο αυτό, που συγκλήθηκε με την ευκαιρία του εορτασμού της εξακοσιοστής επετείου της κοιμήσεως του αγίου, αποτέλεσε σημαντικό σταθμό για την προβολή του προσώπου και της διδασκαλίας του στον ορθόδοξο και τον ευρύτερο χριστιανικό κόσμο. Ακολούθησε η συστηματική προσπάθεια για την κριτική έκδοση των ανεκδότων και εκδεδομένων έργων του, ενώ το πρόσωπο και η διδασκαλία του άρχισαν να έρχονται στο επίκεντρο του θεολογικού ενδιαφέροντος. Έτσι μπορούσε να προβλεφθεί με μεγάλη βεβαιότητα ότι η περαιτέρω πορεία της ορθόδοξης θεολογίας θα ρυθμιζόταν αποφασιστικά από την παράδοση του αγίου Γρηγορίου του Παλαμά. Το δεύτερο διεθνές επιστημονικό συνέδριο για τον άγιο Γρηγόριο πραγματοποιήθηκε πάλι στην Θεσσαλονίκη τον Νοέμβριο του 1984 με πρωτοβουλία της Ιεράς Μητροπόλεως Θεσσαλονίκης και συμμετοχή διαπρεπών ορθοδόξων θεολόγων και άλλων επιστημόνων. Τα δύο τελευταία διεθνή επιστημονικά συνέδρια για τον άγιό μας πραγματοποιήθηκαν στην Αθήνα και την Λεμεσό της Κύπρου με πρωτοβουλία της Ιεράς Μεγίστης Μονής Βατοπαιδίου. Στο συνέδριο των Αθηνών, που συνεκλήθη τον Νοέμβριο του 1998, συνεργάσθηκε ως συνδιοργανωτής ο Πανελλήνιος Σύλλογος "Οι φίλοι του Άγιου Όρους", ενώ στο συνέδριο της Λεμεσού, που συνεκλήθη τον Νοέμβριο του επομένου έτους, συνδιοργανώτρια ήταν η Ιερά Μητρόπολη Λεμεσού. Σκοπός των δύο τελευταίων συνεδρίων ήταν η ευρύτερη προβολή του προσώπου και της διδασκαλίας του αγίου Γρηγορίου του Παλαμά στην ελληνική πρωτεύουσα και την μεγαλόνησο. Στο μεταξύ είχε σχεδόν ολοκληρωθεί η δημοσίευση της κριτικής εκδόσεως των έργων του αγίου, που η θεολογική του διδασκαλία επηρέασε όλους τους κλάδους της ορθόδοξης θεολογίας και προκάλεσε ζωηρό ενδιαφέρον σε ολόκληρο τον θεολογικό κόσμο. (...) (Από την εισαγωγή της έκδοσης)