Χριστιανικόν συμπόσιον

Notes Pertaining to Title and Statement of Responsibility: Τα βυζαντινά πρωτογράμματα και στολίδια είναι τεχνουργημένα από τον αγιογράφο Πέτρο Βαμπούλη και τα γοτθικά πρωτογράμματα από τη ζωγράφο Ευγενία Μαρκάκη.

Frequency Statement Note (Continuing Resources): Ετήσια.

Summary or Abstract: Το Χριστιανικόν Συμπόσιον, υπό τη διεύθυνση και επιμέλεια του Κώστα Τσιρόπουλου, εξεδίδετο με τον υπότιτλο Ετήσια έκδοσις χριστιανικού στοχασμού και τέχνης από το Βιβλιοπωλείον της Εστίας για έξη συναπτά έτη από το 1966 έως το 1971. Για τα μέτρα της εποχής του, πρόκειται για μια εκπληκτική εκδοτική προσπάθεια τόσο σε θεματικό περιεχόμενο όσο και σε τυποτεχνική και αισθητική επιμέλεια. Σε έναν καλαίσθητο τόμο μεγάλου σχήματος και σε περίπου τριακόσιες σελίδες, με δίστηλα κείμενα και απέριττα βυζαντινά, ρομανικά και γοτθικά πρωτογράμματα και στολίδια, ο Κώστας Τσιρόπουλος συγκέντρωνε σημαντικά κείμενα και ανθολογούσε κάθε φορά μιαν εξαιρετικής ποιότητας ύλη. Συνδέοντας την ορθόδοξη παράδοση και το σύγχρονο θεολογικό στοχασμό με την τέχνη, τη λογοτεχνία και τη φιλοσοφία μέσα από μια διαχριστιανική και οικουμενική προοπτική, ο Κώστας Τσιρόπουλος με την έκδοση του Χριστιανικού Συμποσίου κατόρθωσε να εκφράσει με γόνιμο και δημιουργικό τρόπο μιαν ανοικτή στην οικουμένη Ορθοδοξία που διαλέγεται με το σύγχρονο κόσμο και πολιτισμό.
Σε κάθε τόμο, προτάσσεται επιλεγμένο μικρό απόσπασμα από τη σκέψη των Ελλήνων Πατέρων της Εκκλησίας, φανερώνοντας το πλαίσιο και το επίκεντρο της θεολογικής αναγέννησης, η οποία θα παρουσιασθεί στις σελίδες που θα ακολουθήσουν. Οι πατέρες που ανθολογούνται είναι ο Μέγας Αντώνιος, ο Γρήγοριος Νύσσης, ο Ισαάκ ο Σύρος, ο Συμεών ο Νέος Θεολόγος, ο Μάξιμος Ομολογητής, ο Ιωάννης Δαμασκηνός, ο Νικόλαος Καβάσιλας, ο Θεόληπτος Φιλαδελφείας, ο Ιωάννης της Κλίμακος, ο Γρηγόριος ο Παλαμάς και ο Διονύσιος Αρεοπαγίτης. Τα πατερικά κείμενα αποδίδονται με δόκιμες μεταφράσεις σε μια στρωτή δημοτική γλώσσα από τον Ν.Δ.Τριανταφυλλόπουλο, τον Μητροπολίτη Σερβίων και Κοζάνης Διονύσιο Ψαριανό, τον Φώτη Κόντογλου και τον τότε αρχιμανδρίτη Χριστόδουλο Παρασκευαΐδη.
Στη συνέχεια αρμολογούνται διάφορα θεολογικά και φιλοσοφικά δοκίμια Ευρωπαίων και Ελλήνων στοχαστών τα οποία συνυφαίνονται με την ελληνική και ξένη ποίηση και λογοτεχνία. Τα δοκίμια των Ελλήνων στοχαστών προσεγγίζουν συνήθως τη σχέση Χριστιανισμού και Πολιτισμού. Ο Κώστας Τσιρόπουλος δημοσίευσε στο Χριστιανικόν Συμπόσιον κείμενα του Π. Κανελλόπουλου, του Ιω. Θεοδωρακόπουλου, του Τ. Παπατσώνη, του Β. Τατάκη, του Κ. Τσάτσου, του Ι.Μ. Παναγιωτόπουλου, του Ά. Τερζάκη, του Μ. Στασινόπουλου, του Α. Βακαλόπουλου, του Χ. Μαλεβίτση, κ.ά. Κορυφαία ονόματα της δυτικοευρωπαϊκής διανόησης, κυρίως από το χώρο του χριστιανικού ανθρωπισμού και υπαρξισμού, καταλαμβάνουν σημαντική θέση στις σελίδες του Χριστιανικού Συμποσίου όπως των Τ.Σ. Έλιοτ, Ν. Μπερδιάγεφ, Σ. Βέιλ, Μ. Ντε Ουναμούνο, Ντ. Ροπς, Μ. Έκαρτ, Π. Κλωντέλ, Ιμπόρ, Φ. Μωριάκ, Σ. Κίργκεγκάαρντ, Ζ. Μαριταίν, Β. Πασκάλ, Σ. Πεγκύ, Λόρκα, Νταν, Αχμάτοβα, Γκ. Μαρσέλ, Κ. Γιουγκ, Α. Τόϋνμπη, Τ. Μουρ, Τ. Ντε Σαρντέν, Γ. Μπαίμε, Π. Τίλλιχ, Ζ. Ντανιελού, Δε λα Μόρα, Ουγκατέσκου, Γκ. Τιμπόν, Π. Α. Σιμόν, Κ. Γιάσπερς, Β. Γαίγκερ, Μπαλμές, Τζ. Παπίνι, Λ. Γιουτάγκ, Π.-Ε. Ρουά, Μάρτεν Λούθερ Κιγκ κ.ά. Οι μεταφράσεις των κειμένων αυτών από δόκιμους μεταφραστές και λογοτέχνες δείχνουν την ακαταπόνητη έγνοια και το αστείρευτο μεράκι του Κώστα Τσιρόπουλου για ποιότητα σε κάθε προσπάθεια απόδοσης στην ελληνική γλώσσα ενός ξένου έργου. Καθώς επισημαίνει ο ίδιος, «σπάνια ένας ξένος, γεννημένος σ’ άλλο χώρο, αναθρεμένος με διαφορετικές παραδόσεις, συγκροτημένος και φωτισμένος εσωτερικά από μια γλώσσα που τη νιώθει να φύεται από τη σάρκα του πνεύματός του, αποχτά το δικαίωμα ν’ ανοίξει τα ερμάρια μιας λογοτεχνίας άλλης γλώσσας και να παρουσιάσει υπεύθυνα το περιεχόμενό τους». Τούτο συμβαίνει, ωστόσο, με περισσή μαστοριά και τέχνη, όταν δόκιμοι Έλληνες ποιητές και λογοτέχνες μεταφράζουν ξένη ποίηση και λογοτεχνία από έργα των Σ. Πεγκύ, Φ. Γκ. Λόρκα, Νταν, Αχμάτοβα, Π. Εμμάνουελ, Χόπκινς, Ιμπαρπούρου, Μαρτώ, Τ.Σ. Έλιοτ, Π. Λεβί, Ρ. Μάριο, Γκ. Μιστράλ, Ν. Ντεβώ, Β. Γκεοργκίου, Λάγκεργεφ, Ζ. Μπερνανός, Λ. Τολστόϊ, Α, Τσέχωφ, Μ. Νοέλ, Μπήτσκροφτ, Ε. Σβέντερβοργκ κ.ά. (Γιαγκαζόγλου Σταύρος, «Χριστιανικόν Συμπόσιον. Η συμβολή του Κώστα Τσιρόπουλου στο διαχριστιανικό και διευρωπαϊκό διάλογο της ορθοδοξίας», Πάροδος, τχ. 12 (Ιανουάριος 2007), σ. 1322-1326)