Οι δεκαπέντε μάρτυρες της Τιβεριούπολης

Notes Pertaining to Title and Statement of Responsibility: Μετάφραση του: Μαρτύριον των αγίων ενδόξων ιερομαρτύρων ΙΕ' των εν Τιβεριουπόλει.

Internal Bibliographies/Indexes Note: Περιέχει βιβλιογραφία (σ. 21-85).

Contents Note: Πρόλογος -- Βιβλιογραφία -- Εισαγωγή. Η ζωή και το έργο του Θεοφυλάκτου Αχρίδος -- Η ζωή του -- Το έργο του -- Το ερμηνευτικό έργο του Θεοφυλάκτου Αχρίδος -- Τα υπομνήματα στα τέσσερα Ευαγγέλια -- Το υπόλοιπο ερμηνευτικό έργο στην Παλαιά και την Καινή Διαθήκη -- Η σημασία του ερμηνευτικού έργου του Θεοφυλάκτου Αχρίδος -- Το ρητορικό έργο του Θεοφυλάκτου Αχρίδος -- Ο λόγος εις τον Πορφυρογέννητον κυρ Κωνσταντίνον (Παιδεία Βασιλική) -- Ο εγκωμιαστικός λόγος στον αυτοκράτορα Αλέξιο Α’ Κομνηνό -- Οι λόγοι του Θεοφυλάκτου Αχρίδος σε επιστολική μορφή «Προς τους εαυτού μαθητάς ατακτήσαντας» -- Το επιστολογραφικό έργο του Θεοφυλάκτου Αχρίδος -- Οι δογματικές αντιλήψεις του Θεοφυλάκτου Αχρίδος -- Το ποιητικό έργο του Θεοφυλάκτου Αχρίδος -- Το ομιλητικό έργο του Θεοφυλάκτου Αχρίδος -- Το αγιολογικό έργο του Θεοφυλάκτου Αχρίδος -- Ο βίος του αγίου Κλήμη Αχρίδος -- Το μαρτύριο των δεκαπέντε μαρτύρων της Τιβεριούπολης -- Το περιεχόμενο του μαρτυρίου -- Η ιστορική αξιοπιστία του κειμένου -- Η πνευματική κατάρτιση του Θεοφυλάκτου Αχρίδος, όπως διαγράφεται μέσα από το μαρτύριον -- Η γλώσσα και το ύφος του κειμένου -- Η παρούσα έκδοση του κειμένου -- Κριτική της θεωρίας για τον αντιβουλγαρισμό του Θεοφυλάκτου Αχρίδος -- Η σημασία του έργου του Θεοφυλάκτου Αχρίδος -- Κείμενο μετάφραση -- Σχόλια.

Summary or Abstract: Το "Μαρτύριον των αγίων ιε΄ μαρτύρων της Τιβεριουπόλεως", μας παραδίδεται από ένα και μόνο χειρόγραφο (το χφ. Barocc.gr.197) του 14ου αιώνα (1343/1344)· Οι άγιοι ιε' μάρτυρες υπέστησαν το μαρτύριο κατά τους χρόνους του αυτοκράτορα Ιουλιανού, που, σύμφωνα με τις εκκλησιαστικές πηγές και τους βυζαντινούς χρονογράφους, εξαπέλυσε διωγμό κατά των χριστιανών της Μ. Ασίας (περιοχής Νίκαιας) και της Μακεδονίας (περιοχής Αχρίδας), ειδικότερα εκείνων που κατέστρεφαν τους ειδωλολατρικούς ναούς. Τα ονόματα των ιε' Μαρτύρων αναφέρονται στο κείμενο, στο οποίο περιγράφονται η φυγή των τεσσάρων από τη Νίκαια προς την Τιβεριούπολη, που τους ακολούθησαν και οι υπόλοιποι ένδεκα, η σύλληψη και η καταδίκη τους. Η Τιβεριούπολη δέχτηκε τα νεκρά σώματά τους και εδώ, σύμφωνα με την αφήγηση του Θεοφύλακτου, αποδεικνύονται θαυματουργοί άγιοι. Φαίνεται ότι για ένα μεγάλο διάστημα, μετά την καταστροφή του τάφου τους κατά τους σκοτεινούς χρόνους, οι άγιοι ιε μάρτυρες επανεμφανίζονται όταν οι Βούλγαροι ασπάζονται τον χριστιανισμό και αναμιγνύονται, σύμφωνα με τις έρευνες της Ν. Dragova (Starobulgarskite izvori na zitijeto za petnadeset Tiveriupolski momci of Teofilact Ochridski, "Studia Balcanica" 1(1970) 105-131) με πρωτοβουλγαρικές παραδόσεις για την ανακάλυψη των λειψάνων στη Στρώμνιτσα τη μετακομιδή τους στην Bregalnica και την πολιτικοθρησκευτική επιλογή του βασιλιά Βόριδος να δεχτεί ο ίδιος και ο λαός του τον Χριστιανισμό, γνωρίζοντας τη θαυματουργική επίδραση των αγίων προσωπικά και παρατηρώντας τα θαύματα τους σε πιστούς που επιδίωκαν τη μετακομιδή των λειψάνων στους τόπους τους. (από τον πρόλογο του βιβλίου)