Ο Ελληνισμός της Ρωσίας και της Σοβιετικής Ένωσης

Internal Bibliographies/Indexes Note: Περιλαμβάνει βιβλιογραφικές αναφορές (σ. 309-314 ) και ευρετήριο (σ. 320-324).

Summary or Abstract: Το βιβλίο αυτό είναι ένα πανεπιστημιακό βοήθημα, που απευθύνεται κυρίως βέβαια στους φοιτητές αλλά και σε κάθε άλλο σοβαρό μελετητή της νεότερης ελληνικής ιστορίας και αποτελεί μια συμπύκνωση των πορισμάτων του συγγραφέα από τις ιστορικές έρευνες και τις προσωπικές επισκέψεις που πραγματοποίησε στις προαιώνιες εστίες του Ελληνισμού του Ευξείνου Πόντου, όπου ζουν ακόμα αρκετές εκατοντάδες χιλιάδες Ελλήνων. Οι Έλληνες αυτοί, παρά τις σημαντικές γενοκτονίες του Κεμάλ και του Στάλιν, εξακολουθούν να μένουν ριζωμένοι στα χώματα αυτά και να διατηρούν με θαυμαστό τρόπο την ελληνική τους γλώσσα, την ορθόδοξη χριστιανική θρησκεία τους, τα πανάρχαια ελληνικά ήθη και έθιμά τους και, προπάντων, την ελληνική εθνική συνείδηση τους.
Η ελληνική κυβέρνηση, δέσμια της αγγλογαλλικής συμμαχικής υποτέλειας, δεν τόλμησε να πάρει μια εθνική απόφαση, για να σώσει έστω και την τελευταία στιγμή τους υπηκόους της, που κινδύνευαν τώρα όχι μόνο από τους μπολσεβίκους, αλλά και από την πείνα και τις αρρώστιες. Δίστασε να τονίσει στις σύμμαχες χώρες αυτή τη σοβαρή ιδιαιτερότητα που αντιμετώπιζε, γιατί δεν μπορούμε να βάλουμε σε ίδια μοίρα τα δάνεια των Γάλλων που κινδύνευαν με τη ζωή 650.000 Ελλήνων που πέθαιναν από διάφορες αιτίες στις παραλίες της Μαύρης Θάλασσας... Ό,τι δεν τόλμησε να κάνει η Ελλάδα, το έκανε λίγους μήνες αργότερα η ίδια η Αγγλία. Στις 16 Μαρτίου 1921 υπέγραψε ο Λένιν την πρώτη εμπορική συνθήκη με την κυβέρνηση του Λονδίνου. Ο πρωθυπουργός της Αγγλίας Λόυδ Τζώρτζ υποστήριξε τότε στη Βουλή των Κοινοτήτων, με αφορμή την απόφαση της συνθήκης, ότι: "Η Αγγλία μπορεί να εμπορευτεί και με καννιβάλους".