Η Ορθόδοξη Εκκλησία

Notes Pertaining to Title and Statement of Responsibility: Μετάφραση του: The Orthodox Church

Internal Bibliographies/Indexes Note: Περιέχει βιβλιογραφικές σημειώσεις και ευρετήριο

Summary or Abstract: Το βιβλίο χωρίζεται σε δύο μέρη. Το πρώτο αφορά την Ιστορία, το δεύτερο την Πίστη και τη Λατρεία της Ορθόδοξης Εκκλησίας. Ξεκινώντας από τις απαρχές της Χριστιανικής Εκκλησίας με την Πεντηκοστή (Πραξ. 2, 2-4), αναπτύσσει τη διαμόρφωση της τοπικής, ευχαριστιακής υπό τον επίσκοπο κοινότητας στον αγ. Ιγνάτιο Αντιοχείας, αλλά και τη σχέση της τοπικής αυτής ενότητας με την ενότητα της καθολικής Εκκλησίας στον Κυπριανό Καρθαγένης. Τονίζει τη σημασία των Συνόδων ήδη στην περίοδο των τριών πρώτων αιώνων, αλλά και τη θεμελίωση της Εκκλησίας στο αίμα των μαρτύρων την περίοδο των Διωγμών. Στη συνέχεια διαπραγματεύεται την Εκκλησία των επτά Οικουμενικών Συνόδων, κατά την οποία διαμορφώθηκε η βασική δογματική διδασκαλία της Εκκλησίας, η οποία πλέον έχει βγει από τις κατακόμβες της περιόδου των Διωγμών και έχει αναγνωριστεί ως επίσημη θρησκεία της Αυτοκρατορίας. Η αποξένωση της ανατολικής από τη δυτική Χριστιανοσύνη με αποκορύφωση το Σχίσμα (1054) και τις πρώτες απόπειρες επανένωσης (Λυών 1274, Φλωρεντία 1438-9), καθώς και η Ησυχαστική έριδα απασχολούν το συγγραφέα ως γεγονότα που καθόρισαν το μέλλον της Εκκλησίας. Το ίδιο εκτεταμένη αναφορά κάνει και στην μεταστροφή των Σλάβων, αλλά και στο «βάπτισμα» της Ρωσίας. Ιδιαίτερα ενημερωτική για τον αναγνώστη είναι και η έκθεση της πορείας της Ορθοδοξίας στον 20ο αι. στους τομείς της Ιεραποστολής, αλλά και της Διασποράς και της «Δυτικής Ορθοδοξίας». Η ιστορική εισαγωγή στη διαμόρφωση της Ορθόδοξης Εκκλησίας που κάνει στο πρώτο μέρος του βιβλίου δίνει την ευκαιρία στο συγγραφέα να φέρει στο φως και μελανά σημεία καθώς και παραμορφώσεις της χριστιανικής πίστης μέσα στην ιστορική διαδρομή των ορθόδοξων λαών. Ένα από αυτά είναι και το πρόβλημα του Εθνικισμού. Και σε άλλα όμως "δεινά" από την περίοδο της Τουρκοκρατίας εστιάζει την προσοχή μας ο Κάλλιστος, όπως στην εμπλοκή της ανώτερης διοίκησης σ' ένα σύστημα διαφθοράς και σιμωνίας και στην κληρονομιά ενός συντηρητισμού, καθώς η Ορθοδοξία στην Τουρκοκρατία πήρε αμυντική θέση. Παράλληλα, υπάρχει κατά τον Κάλλιστο και η «ψευδομόρφωση» της Ορθόδοξης Θεολογίας. Η πτώση του επιπέδου της παιδείας και η αναγκαστική έξοδος στα δυτικά πανεπιστήμια όσων ελλήνων επιθυμούσαν ανώτερη παιδεία οδήγησε σε αλλοίωση των ορθόδοξων κριτηρίων και σε «Λατινίζουσες» ή «Προτεσταντίζουσες» ερμηνείες της Ορθόδοξης Εκκλησίας και Θεολογίας. Στο δεύτερο μέρος του βιβλίου αναπτύσσεται η Πίστη και η Λατρεία της Εκκλησίας με μη σχολαστικό και αποστεωμένο τρόπο, αλλά βιωματικό και ζωντανό. Εξετάζεται με νηφαλιότητα το πρόβλημα της ενότητας των χριστιανικών Εκκλησιών και παρατίθεται προτεινόμενη βιβλιογραφία.