Νεοελληνικές Βιβλιοθήκες (17ος-19ος αι.)

Contents Note: Μέρος πρώτο: Η Πατριαρχική Βιβλιοθήκη Αλεξανδρείας / Γιάννης Καράς. Τέσσερις ιδιωτικές βιβλιοθήκες μέσου τύπου (18ος αι.) / Αλέξης Πολίτης. Λογιοσύνη και βιβλιοφιλία. Ο Δημήτριος Μόστρας και η βιβλιοθήκη του / Λουκία Δρούλια.

Summary or Abstract: Οι εργασίες που περιλαμβάνονται στον τόμο αυτό απορρέουν από το πρόγραμμα του Κέντρου Νεοελληνικών Ερευνών / Ε.Ι.Ε. που έχει τον τίτλο "Εστίες παιδείας στον ελληνικό χώρο, 15ος - 19ος αι.: οι βιβλιοθήκες."
Θέμα που απασχόλησε από τα πρώτα του βήματα το Κέντρο, οι βιβλιοθήκες του υπόδουλου ελληνισμού και της διασποράς, αποτέλεσε με τον καιρό αντικείμενο ειδικότερης μελέτης και έρευνας. Αν το πρόγραμμα απέβλεψε αρχικά να στεγάσει και να συντονίσει ερευνητικά ενδιαφέροντα που ήδη υπήρχαν, συνετέλεσε παράλληλα στη συστηματοποίηση και περαιτέρω στην προώθηση των αναζητήσεων στον τομέα αυτό. Αναζητήσεων που στοχεύουν να ανταποκριθούν σε πολλαπλά αιτήματα, αρχίζοντας, φυσικά, από τον εντοπισμό και τη συγκέντρωση της ποικίλης, διάσπαρτης πληροφορίας και φθάνοντας στη θεώρηση του φαινομένου "βιβλιοθήκη" ως έκφρασης και ανάγκης του συγκεκριμένου συλλογικού σώματος στη δεδομένη χρονική περίοδο.
Για να επιτευχθεί ο στόχος είναι οπωσδήποτε απαραίτητη η γνωριμία και εξοικείωση με το υλικό ωστόσο, όχι μόνον αυτό. Οι καταλογογραφήσεις που αποτυπώνουν τις υπάρχουσες διαμορφωμένες συλλογές αποτελούν το πρώτο στάδιο της έρευνας. Η ανασύσταση των συλλογών με βάση τις σωζόμενες μαρτυρίες, ένα δεύτερο. Όμως δεν επαρκεί η απογραφή και η περιγραφή, χρειάζεται η ερμηνεία, η ποιοτική προσέγγιση στην ποσοτική γνώση. Κάτω από αυτό το πρίσμα έχουν γίνει οι επεξεργασίες που περιέχονται στο συλλογικό τόμο που κυκλοφορεί σήμερα και στο δεύτερο μέρος του που θα ακολουθήσει με έρευνες για τις σχολικές βιβλιοθήκες του νεοϊδρυμένου ελληνικού κράτους. [...] (Από την έκδοση)