Ησυχία και θεολογία

Internal Bibliographies/Indexes Note: Περιέχει ευρετήρια θεμάτων και προσώπων.

Contents Note: Περιεχόμενα:
Πρόλογος -- Αντί εισαγωγής -- 1 Η αγιότητα κατά την Ορθόδοξη Παράδοση -- 1. Άγιοι κατά μέθεξη Θεού -- 2. Αγιασμός ψυχής και σώματος -- 3. Τεκμήρια αγιότητος -- 4. Τιμή προς τους αγίους -- 5. «Τάξεις» αγίων -- 6. Το χάρισμα της διακρίσεως -- 2 Η Διαθήκη του Θεoύ -- 1. Ο όρος διαθήκη -- 2. Η Παλαιά Διαθήκη -- α) Ο θεόπτης Μωϋσής -- β) Αναβάσεις και καταβάσεις του Μωϋσέως στο όρος Σινά -- γ) Τα βασικά σημεία αυτής της αποκαλύψεως -- 3. Η Καινή Διαθήκη -- α) Ο Χριστός τής Καινής Διαθήκης -- β) Εντολές - αίμα - δείπνο -- 4. Προσωπική Διαθήκη -- α) Η έλευση της θείας Χάριτος -- β) Η πνευματική συνέργεια -- γ) Η θεία Ευχαριστία -- 5. Συμπέρασμα -- 3 Ο πνευματικός νόμος -- 1. Διάφορα επίπεδα νόμου -- 2. Ο πνευματικός νόμος, κατά τον άγιο Μάρκο τον ασκητή -- α) Τι είναι ο πνευματικός νόμος -- β) Ο πνευματικός νόμος στον αγώνα καθάρσεως του ανθρώπου -- γ) Ο πνευματικός νόμος από την ενέργεια των παθών και την θεραπεία τους -- δ) Ο πνευματικός νόμος στους πειρασμούς, τις θλίψεις και τις δοκιμασίες -- ε) Ο πνευματικός νόμος στα πνευματικά χαρίσματα -- 3. Συμπεράσματα -- 4 Η ορθόδοξη νηπτική θεολογία της Εκκλησίας ως μέθοδος θεραπείας -- 1. Ορθόδοξη νήψη και ησυχία -- 2. Τα πλαίσια της ορθοδόξου θεολογίας -- 3. Μερικά ενδεικτικά κείμενα των αγίων Πατέρων της Εκκλησίας -- 4. Ένας σύγχρονος θεραπευμένος άνθρωπος -- 5. Η ορθόδοξη θεολογία σε σχέση με την υπαρξιακή ψυχολογία του Frankl και την σύγχρονη νευρολογία και ψυχιατρική -- 5 Το μυστήριο της μετανοίας ως θεραπευτική πράξη της Εκκλησίας -- 1. Η προπτωτική κατάσταση του ανθρώπου -- 2. Ο σκοπός και το έργο της μετανοίας -- 3. Η θεραπευτική μέθοδος της Εκκλησίας -- 4. Μερικά παραδείγματα -- 6 Το πρόσωπο του Πνευματικού πατρός και το χάρισμα της διακρίσεως -- 1. Το πρόσωπο του Πνευματικού πατρός -- 2. Ο Ιερεύς ως πατήρ και μήτηρ -- 3. Η θεραπεία του ανθρώπου -- 4. Η ποιμαντική των ιερών Κανόνων της Εκκλησίας -- α) Εκκλησιολογική ερμηνεία των ιερών Κανόνων -- β) Το χάρισμα της διακρίσεως των Πνευματικών πατέρων -- γ) Η κατ’ ακρίβεια και κατ’ οικονομία χρήση των ιερών Κανόνων -- δ) Το πρόσωπο που χρησιμοποιεί τους ιερούς Κανόνες -- 5. Συμπέρασμα -- 7 Αγία Γραφή και λατρεία -- 1. Άσαρκος και σεσαρκωμένος Λόγος -- 2. Κτιστή και άκτιστη λατρεία -- 3. Τύποι, σημεία και σύμβολα -- 4. Κοινωνία προσώπων ή κοινωνία φύσεως-φύσεων; -- 5. Στρατευομένη και θριαμβεύουσα Εκκλησία -- 6. Έναρθρος λόγος και αλάλητος στεναγμός -- 8 Τα αναγνώσματα των Δεσποτικών και Θεομητορικών Εορτών -- 1. Αγία Γραφή και λατρεία -- α) Η Αγία Γραφή και η αποκαλυπτική εμπειρία -- β) Προφήτες και Απόστολοι -- γ) Άσαρκος και σεσαρκωμένος Λόγος -- δ) Άρρητα ρήματα και κτιστά ρήματα-νοήματα -- ε) Κτιστός και άκτιστος νόμος -- στ) Κτιστός και άκτιστος Ναός -- 2. Τα Δεσποτικά και Θεομητορικά αναγνώσματα -- α) Αναγνώσματα στις Δεσποτικές εορτές -- β) Αναγνώσματα στις Θεομητορικές εορτές -- 3. Συμπέρασμα -- 9 Από φυλακής πρωΐας μέχρι νυκτός -- 1. Η ερμηνεία του ψαλμικού στίχου -- 2. Ο Γέροντας Σωφρόνιος -- 3. Η πρωϊνή προσευχή του Γέροντα Σωφρονίου -- α) Προσωπική σχέση με τον Θεό -- β) Η βαθυτάτη αυτομεμψία -- γ) Αίτηση ευλογίας για όλη την ημέρα -- δ) Θεραπεία της θελήσεως -- ε) Εσχατολογική προσευχή -- 4. Ζωντανά παραδείγματα -- 5. Το κείμενο της πρωϊνής προσευχής -- 10 Η πνευματική έμπνευση -- 1. Τι είναι η πνευματική έμπνευση -- 2. Τα γνωρίσματα της πνευματικής εμπνεύσεως -- 3. Αγώνας για την βίωση και διαφύλαξη της πνευματικής εμπνεύσεως -- α) Η διαρκής σκέψη της απανταχού παρουσίας του Θεού -- β) Η προσπάθεια εκφράσεως της αγάπης προς τους άλλους -- γ) Η διαρκής αναζήτηση της πνευματικής ανυψώσεως -- δ) Η υπέρβαση του θανάτου -- ε) Η αντιμετώπιση των λογισμών -- στ) Η διαφύλαξη των εντολών του Χριστού -- 4. Συμπέρασμα -- 11 Η πορεία της θεώσεως -- 1. Ο βίος της οσίας Μαρίας της Αιγυπτίας -- 2. Θεολογικά διδάγματα από τον βίο της οσίας Μαρίας της Αιγυπτίας -- α) Η δωρεά του Βαπτίσματος -- β) Η χάρη της μετανοίας -- γ) Η βίωση του μυστηρίου του Σταυρού -- δ) Η μέθεξη της θεοποιού ενεργείας του Θεού -- ε) Η αναστολή των σωματικών ενεργειών -- στ) Η ενέργεια της θείας Κοινωνίας -- ζ) Τα χάρισμα της μακαρίας τελευτής -- η) Η ευλογημένη ύπαρξη του αββά Ζωσιμά και του αγίου Σωφρονίου -- θ) Η υπέρβαση της διαιρέσεως των φύλων -- ι) Η συνύπαρξη μεταξύ μυστηριακής και πνευματικής ιερωσύνης -- 12 Ο νους και η αίσθηση κατά τον άγιο Διάδοχο Φωτικής -- 1. Τα εκατόν γνωστικά κεφάλαια -- α) Εισαγωγικά -- β) Τα περιεχόμενα τού βιβλίου -- γ) Το προοΐμιο: οι δέκα όροι -- 2. Ο νους και η κάθαρσή του -- α) Σχέση και αντιπαλότητα ψυχής και σώματος -- β) Ενέργεια και κάθαρση του νοός -- 3. Η αίσθηση του νοός και της καρδίας -- α) Αισθήσεις ψυχής και σώματος -- β) Ενέργεια δαιμόνων - σωματικές αισθήσεις ενέργεια Χάριτος - ψυχικές αισθήσεις -- γ) Αίσθηση νοός, καρδίας, ψυχής -- δ) Αίσθηση και πληροφορία - αισθάνεσθαι -- ε) Αίσθηση και γνώση -- στ) Αίσθηση Θεού - Φωτός -- 13 Ο οικουμενισμός στην πράξη, ήτοι την θεολογία και την άσκηση -- 1. Οι βασικές θεωρίες του οικουμενισμού -- 2. Ο οικουμενισμός στην θεολογία -- α) Μερικά ενδεικτικά παραδείγματα -- β) Απόψεις του Καθηγητού Ιωάννου Καρμίρη -- γ) Το εσφαλμένο των απόψεων αυτών -- 3. Ο οικουμενισμός στην άσκηση -- α) Η ορθόδοξη άσκηση -- β) Ο νεοπλατωνισμός και η ορθόδοξη νηπτική θεολογία -- γ) Η διδασκαλία του αγίου Μαξίμου του Ομολογητού για την πρακτική, φυσική και θεολογική φιλοσοφία -- δ) Η διδασκαλία του οσίου Νικήτα του Στηθάτου για την καθαρτική, φωτιστική και τελειοποιό τάξη -- 4. Συμπέρασμα -- 14 Ορθόδοξη και εκκοσμικευμένη θεολογία -- 1. Ο τέλειος βίος -- 2. Αλήθεια και ψεύδος --

Contents Note: 3. Ο Μωϋσής μέγας Θεολόγος -- α) Κοσμική παιδεία και φιλοσοφία -- β) Το μυστήριο της θεοφανείας στην βάτο -- γ) Η εν θεωρία προσευχή με την ιερωσύνη -- δ) Η είσοδος του Μωϋσή στον γνόφο -- ε) Το τέλος του Μωϋσή -- 4. Πορεία του Ισραηλιτικού λαού -- 5. Σύγχρονη κατάσταση -- 6. Συμπέρασμα -- 15 Ο Μοναχισμός κατά τον άγιο Ευστάθιο Θεσσαλονίκης -- 1. Ο υψηλός σκοπός του Μοναχισμού -- 2. Οι τρεις τάξεις των μοναχών -- 3. Η ζωή των μοναχών, όπως φαίνεται στην τελετή της κουράς -- 4. Πεπτωκότες μοναχοί -- 5. Ανεπίσκοποι Ηγούμενοι -- 16 Ησυχία και θεολογία -- 1. Το περιεχόμενο τού βιβλίου για τον π. Παΐσιο -- 2. Εμπειρική εκκλησιολογία -- 3. Βλέπων, όσιος, μάρτυς -- 4. Η αυθεντικότητα του βιβλίου -- 5. Καρδιακή μνήμη -- 17 Τα ησυχαστικά στοιχεία της θείας Ευχαριστίας -- 1. Η θεία Ευχαριστία ως πορεία -- 2. Επί μέρους ησυχαστικά νηπτικά στοιχεία -- α) Η παρουσία των αγγέλων -- β) Η θεία Ευχαριστία και η νοερά Λειτουργία -- γ) Η έλλαμψη και η κατανόηση των ευαγγελικών κειμένων -- δ) Διάκριση κατηχουμένων, φωτιζομένων και πιστών -- ε) Η ευχή του χερουβικού ύμνου -- στ) Παράθεση όλης της ζωής στον Θεό -- ζ) Δεήσεις για ειρηνική και αγιασμένη ζωή -- η) Η μαρτυρική Ιερωσύνη -- θ) Η μετάληψη των θείων Δώρων -- 3. Συμπέρασμα -- Ευρετήριο.

Summary or Abstract: Το βιβλίο "Ησυχία και Θεολογία" είναι ένα ακόμη βιβλίο της σειράς Ορθόδοξη Ψυχοθεραπεία.
Η ησυχία ως μέθοδος, επιστήμη και οδός βοηθά τον άνθρωπο να απαλλαγή από τα πάθη, προκειμένου να φθάση στην κοινωνία με τον Θεό.
Η θεολογία, ως καρπός της ησυχίας συνιστά την σωτηρία του ανθρώπου.
Έξω από αυτόν τον συνδυασμό ησυχίας και θεολογίας επικρατεί τόσο ο σχολαστικισμός όσο και ο ευσεβισμός, δηλαδή η εκκοσμίκευση της εκκλησιαστικής ζωής.
Μία ποικιλία θεμάτων: Διαθήκη του Θεού, προσωπική διαθήκη, πνευματικός νόμος, νηπτική θεολογία ως μέθοδος θεραπείας, Πνευματικός Πατέρας, Αγία Γραφή και λατρεία, πνευματική έμπνευση, η πορεία της θεώσεως, ορθόδοξη και εκκοσμικευμένη θεολογία, θεία Λειτουργία και ησυχαστική ζωή, κλπ. που δείχνουν το βάθος της ορθοδόξου εκκλησιαστικής ζωής και θεολογίας.