Entry Personal Name

Number of records used in: 3

001 - Record Identifier

• control field: 7370

005 - Version Identifier

• control field: 20240515105145.0

010 ## - International Standard Name Identifier (ISNI)

• Number (ISNI): 0000000079766834

033 ## - Other System Persistent Record Identifier

• Persistent Record Identifier: http://viaf.org/viaf/64117903

035 ## - Other System Control Numbers

• System control number:
• Cancelled or invalid control number: (GRAtEVE)A47915

100 ## - General Processing Data

• General processing data: 20201216agrey50 ga0

152 ## - RULES

• Subject system: NP

200 #0 - Authorized Access Point - Personal Name

• Entry element: Θεόληπτος
• Additions to names other than dates: Μητροπολίτης Φιλαδελφείας, Άγιος
• Dates: 1250-1322

300 ## - Information Note

• Information note: Ο Μητροπολίτης Φιλαδελφείας Θεόληπτος έζησε το 13ο-14ο αιώνα (1250-1322). Καταγόταν από τη Νίκαια της Βιθυνίας (Βόρεια Μ. Ασία), όπου υπηρέτησε από το 1275 αρχικά ως διάκονος και αργότερα ιερομόναχος. Από το 1266 έως το 1268 περίπου ασκήτευσε στην έρημο της Ι. Μονής Εσφιγμένου του Αγίου Όρους μαζί με τον μετέπειτα πατριάρχη Αθανάσιο Α΄ Κων/πόλεως (1289-1293/1303-1309). Φημισμένος από πολύ νεαρή ηλικία ως μοναχός πλέον για τους αγώνες και τους άθλους του υπέρ της ευσέβειας και των ορθών δογμάτων ήρθε σε σύγκρουση με τον ενωτικό και αζυμίτη αυτοκράτορα Μιχαήλ Η' Παλαιολόγο, για την οποία εξορίστηκε, φυλακίστηκε και υπέστη διώξεις (1275-1281). Την περίοδο αυτή της εξορίας απὀ τη Νίκαια επισκέπτεται πολλά μοναστικά κέντρα στο Άγιον Όρος και αλλού μέχρι την κάθειρξή του από τον αυτοκράτορα στην Κων/πολη (1278-1281), καθώς επίσης ζει ως ασκητής για ένα μικρό διάστημα στα ερημητήρια των περιχώρων της Νίκαιας. Το 1283, μετά την ανατροπή της πολιτικής του Μιχαήλ Η΄, εκλέγεται μητροπολίτης Φιλαδελφείας. Ως μητροπολίτης Φιλαδέλφειας και μέχρι το θάνατό του ανεδείχθη σε μια από τις σημαντικότερες φυσιογνωμίες της εκκλησιαστικής πολιτικής. Υπήρξε μέντορας των Ανδρονίκων και του αυτοκρατορικού παλατιού με τεράστια επιρροή στα δρώμενα της αυτοκρατορίας, εκκλησιαστικά και πολιτικά, δάσκαλος στην ασκητική ζωή του αγίου Γρηγορίου του Παλαμά, του Ματθαίου Εφέσου, πνευματικός καθοδηγητής της οικογένειας των Χούμνων και μάλιστα ώθησε την κόρη του Νικηφόρου Χούμνου, αυγούστα Ειρήνη Χούμναινα Παλαιολογίνα να ασπαστεί μετά τη χηρεία της το μοναχισμό. Σώζονται 5 Επιστολές του Θεολήπτου προς τη Χούμναινα. Επίσης ο Θεόληπτος έχει συντάξει 9 Κατηχήσεις, 2 Παραινέσεις, 2 Διδασκαλίες σε μορφή Μοναχικών Κανόνων, 10 Νηπτικά έργα, 4 Πραγματείες προς τους Φιλαδελφείς (οι δύο κατά Αρσενιατών), 6 Ποιήματα (1 Ακολουθία νήψεως και νίψεως, νοός δηλαδή και αμαρτημάτων, 2 Κανόνες, 1 Στιχηρό και 2 Ιδιόμελα) και 11 Ιδιόμελα εις «Κοιμηθέντας Μοναχούς αμφιβαλλόμενα». Τα πεζά έργα του ανήκουν στο γραμματειακό είδος των Λόγων και Ομιλιών και διαπραγματεύονται θέματα περί της μυστικής εν Χριστώ ζωής, περί νήψεως, προσευχής, νηστείας, διακρίσεως, μοναδικού επαγγέλματος κ.ά. Εκφωνήθηκαν τα περισσότερα στην ακμάζουσα επί εποχής του διπλή Μονή (ανδρώα και γυναικεία) του Φιλανθρώπου Σωτήρος της Κωνσταντινούπολης, η οποία έτυχε της παχυλής χορηγίας της οικογενείας των Χούμνων και στην οποία εμόναζε η Ειρήνη-Ευλογία. Ενδεικτικό της εκτίμησης γύρω από το πρόσωπό του είναι πως αποσπάσματα από έργα του συμπεριλήφθηκαν από τους Αγίους Νικόδημο και Μακάριο στη Φιλοκαλία των Ιερών Νηπτικών. Πλήρης δίτομη μελέτη για το βίο και όλα τα σωζόμενα έργα του Θεολήπτου έχει κυκλοφορήσει από τον εκδοτικό οίκο "Τέρτιος" της Κατερίνης το 1996. (OrthodoxWiki)

676 ## - Dewey Decimal Classification (DDC)

• DDC number, single or beginning of a range: 270.5092
• DDC edition: 23

686 ## - Other Classification Numbers

• Class number, single or beginning of a range: ΘεοΦ